Engin venjuleg verslun - Fyrsti hluti

þessari tilslökun en hugguðu sig við að veitingamenn með áfengisleyfi væru orðnir fáir; „dauðinn mun auk þess fækka þessum mönnum“. Bannmenn voru þó kampakátir yfir sigrinum, ekki síst yfir því að vera að því er þeir töldu „hin fyrsta þjóð í heimi, er fær lögleitt aðflutningsbann gegn áfengi.“ 186 Nokkrar undanþágur voru veittar til þess að flytja inn áfengi samkvæmt 2, gr. bannlaganna: Heimilt skal stjórnanda eða eiganda iðnaðar- fyrirtækis, efnarannsóknarstofu, náttúrugripa- safna eða annarra þvílíkra stofnana, að flytja frá útlöndum vínanda eða annað áfengi til iðnþarfa og verklegra nota í stofnuninni. Svo skal og heimilt, að flytja til landsins vínanda, sem ætlaður er til eldsneytis. Lyfsölum og hjeraðslæknum skal og heimilt að flytja til landsins vínanda þann og annað áfengi, sem þeim er skylt að hafa til læknisdóma sam- kvæmt hinni almennu lyfjaskrá. Enn skal smá- skamtalæknum heimilt að flytja frá útlöndum smáskamtalyf með vínanda í, ef pöntun þeirra fylgja meðmæli hlutaðeigandi lögreglustjóra og sóknarprests. Að lokum skal próföstum þjóðkirkjunnar og forstöðumönnum annara kirkjudeilda heimilt að láta flytja frá útlöndum messuvín, er nauðsynlegt sje til altarisgöngu, þó í því sé meira af vínanda en 2 ¼%. 187 Síðastgreinda ákvæðinu var bætt inn í lagafrum- varpið meðan á umræðum stóð á þingi, ekki síst vegna tilmæla kaþólskra presta hér á landi en þeir staðhæfðu að væri þeim synjað um þessa heimild jafngilti það því að gera þá landræka. Íslenski biskup- inn var hins vegar ekkert sérlega hlynntur ákvæðinu og óttaðist að það yrði brotið og gæti vakið „tortrygni og grun gegn prestum landsins“. 188 Öllu áfengi sem flutt var til landsins í þessu skyni átti fyrst að koma í hendur umsjónarmanns áfengis- kaupa sem skipaður væri af Stjórnarráðinu; allar pantanir áttu einnig að fara um hendur hans. Þegar áfengið var komið til landsins bar honum síðan að kanna hvort rétt væri að öllu staðið. Samkvæmt lög- unum mátti engum selja áfengi til drykkjar nema um væri að ræða áfengi sem lyf en um slík lyf bar landlækni að setja ákveðnar reglur. Í lögunum voru einnig ákvæði um að veitingamenn sem seldu áfengi yrðu að hætta þeirri starfsemi er lögin öðluðust gildi 1. janúar 1915. Væru þeir ekki búnir að flytja úr landi það áfengi sem eftir stæði er lögin tækju gildi, mátti gera það upptækt innan tilskilins tíma. Í lögunum Gerð grein fyrir úrslitum í atkvæðagreiðslu um áfengisbannið í Ísafold 19.9.1909. 53