Aldarspegill - Samtal við Guðmund Hannesson

104 Tilvísanir Íslenskur bæjarbragur 1 Um þróun borgarskipulags á öðrum Norðurlöndum sjá Hall, 1991. 2 Hér er hugtakið bæjarbragur notað um svipmót bæja. Um það eru einnig gjarnan notuð hugtökin bæjarmynd sem felst í yfirbragði byggðarinnar eins og það birtist í götumyndum, hæð og afstöðu húsa, efnisnotkun, litum, gróðri o.fl . og hugtakið byggðamynstur sem vísar til tvívíðs og þrívíðs mynsturs byggðarinnar sem stýrist fyrst og fremst af gatnamynstri, stærð og formi götureita og fyrirkomulagi bygginga innan þeirra. 3 Miðað við þéttbýlisstaði með 300 íbúum og fleiri. Heimild: Guðmundur Hannesson, 1916, bls. 2. 4 Guðmundur Hannesson, 1916, bls. 2. 5 Sama rit, bls. 1. 6 Sama rit, bls. 4. 7 Sjá Howard, 1898, Unwin 1909 og Sitte, 1889. 8 Módernismi í skipulagsmálum einkennist í fáum orðum af áherslu á algildar, tæknilegar lausnir. Hann birtist m.a. í skipulagi á forsendum einkabílsins með sérhæfðum hverfum með einsleitri landnotkun; íbúðar, verslunar, stofnana, iðnaðar o.s.frv. Byggðamynstur módernismans einkennist af háhýsahverfum, lágreistri, einsleitri úthverfabyggð og yfirbyggðum verslunarmiðstöðvum, svo eitthvað sé nefnt. 9 Hagstofa Íslands, 2016a & 2016b. 10 Guðmundur Hannesson, 1916, bls. 2. 11 Þjóðminjasafn Íslands. Pk-1034. 12 Ummæli danskra blaðamanna, Holger Rosenberg og Sven Poulsen, sem komu hingað til lands í konungsheimsókninni 1907. Birt í Þorsteinn Thorarensen, 1966, bls. 47. Endurbirt í bók Péturs Gunnarssonar, Í fátæktarlandi, 2007, bls. 8. 13 Guðmundur Hannesson, 1916, bls. 20. 14 Sama rit, bls. 22. 15 Sama rit, bls. 25. 16 Sama rit, bls. 23. 17 Sama rit, bls. 23. 18 Póstmódernismi í skipulagsmálum felst í andsvari við og jafnvel höfnun á nálgun módernismans. Hann birtist m.a. í áherslum á mannlegan mæli- kvarða, fjölbreytta ferðamáta, stað- bundna sérstöðu og bæjarmynd með skírskotun til eldri bæja og hverfa. 19 Guðmundur Hannesson, 1916, bls. 28. 20 Sama rit, bls. 28-29. 21 Sama rit, bls. 21. 22 Sama rit, bls. 24. 23 Sama rit, bls. 24. 24 Sama rit, bls. 28. 25 Sama rit, bls. 22. 26 Sama rit, bls. 23. 27 Öll hús sem eru 100 ára eða eldri eru friðuð samkvæmt lögum um menningarminjar nr. 80/2012. 28 Guðmundur Hannesson, 1916, bls. 117. 29 Sama rit, bls. 116. 30 Páll Líndal, 1982, bls. 110-115 og 134. 31 Sama rit, bls. 139-140. 32 Sjá til dæmis Buchanan, 1963, Hall, 1988, Le Corbusier, 1929 &1957, Reykjavíkurborg, 1966 og Taylor, 1998. 33 Jacobs, 1961. 34 Sjá til dæmis Gehl, 1971 & 2010. 35 Sjá til dæmis Academy of Urbanism, 2016, Congress for the New Urbanism, 2016, Duany, Plater-Zyberk & Speck, 2000 og Urban Task Force, 1999. 36 DPZ, 2016. 37 Sjá til dæmis Freestone, 2000 og Hall, 2000 um tengsl kenninga dagsins í dag við kenningar á dögum Guðmundar. 38 Duany & Plater-Zyberk, 1991. 39 Guðmundur Hannesson, 1916, bls. 111-112. 40 Sama rit, bls. 71. 41 Sama rit, bls. 52. 42 Sitte, 1889, Guðmundur Hannesson, 1916 og Bentley o.fl ., 1985. 43 Sjá til dæmis English Partnerships, 2000 og Department for Transport 2007.