Aldarspegill - Samtal við Guðmund Hannesson

98 ekkert um Danmerkurreisuna til konungs til bróður síns. Hann ber kvíð­ boga fyrir þinginu og vill heldur eiga frí og komast norður. Slörkuleg er hún orðin pólitíkin í landinu. Skamma hvorir aðra sem mest meiga og óvíst hvað úr öllu þessu verður. Jeg hef lent í þessum áflogum, ef svo mætti segja og ekki get jeg sagt að mér þyki það skemmtilegt, þó hinsvegar geti ég vel borið hönd fyrir höfuð mér. Fyrsta greinin sem eg skrifaði í Ísafold vakti mikla athygli og þótti óvenjulega vel skrifuð … Nú er skammt til þings. Satt að segja hálfkvíði jeg fyrir þingtímanum og öllu því þrefi sem verður þar væntanlega. Ólíkt frjálslegra að eiga frí og heimsækja ykkur fyrir norðan. Auk þess stelur þetta pólitíska þref öllum tíma frá manni og spillir öllu sem maður á að starfa sér til gagns. Jeg er í engum vafa um að jeg ætti að hætta við það. Hræddur er jeg um að lítið verði um stærri framfaramál í þinginu. Von þó menn séu ragir við að leggja út í nokkuð meðan allt er í báli og brandi ytra og enginn veit hver ósköp kunna til að vilja. Líka erfitt með alla peninga ef þá skyldi útvega ytra. 36 Þótt þingseta Guðmundar væri stutt naut hann greinilega mikillar virð­ ingar. Hann fékk mikilvæg verkefni og virðist hafa haft veruleg áhrif. Samkvæmt bréfum hans er þó augljóst að hann hefur orðið fyrir von­ brigðum með veru sína á Alþingi. Guðmundi hefur sennilega fundist að það sem hann lagði til mála fengi ekki nægilegan hljómgrunn. Eftirmaður Guðmundar á þingi sem fulltrúi Austur-Húnvetninga var frændi hans, vinur og nafni, Guðmundur Ólafsson bóndi í Ási í Vatnsdal. Þeir voru syst­ kinasynir. Í bréfum næstu árin kemur fram að frændi þeirra, þingmaðurinn, búi um þingtímann hjá Guðmundi Hannessyni á Hverfisgötunni: Guðmundur Ólafsson er hjer hjá mér og þykir mér gaman að því að hafa hann. Hann er alltaf glaður og góður í viðbúð, stilltur og skemmtilegur. Ekki hefur þingið afkastað neinu nema þessari ráð­ herrafjölgun, sem hefur mikinn kostnað í för með sér, en óvíst um gagnið. Er það ekki mikið verk á nálega mánuði, en vitanlega er ýmislegt í undirbúningi. Það gengur hálfbrösulega fyrir þingunum í flestum löndum. 37 Þegar Guðmundur skrifar Páli árið 1918 kemur skýrt fram áhugi hans um framgang fullveldisins gagnvart Dönum um leið og hann getur þess að þingmaðurinn frændi þeirra sé mættur til leiks í Reykjavík. Hætt við að fari eins og vant er að flokkadráttur og valdaþref verði fyrsta verkefnið þingmannanna. Annars býst jeg við að þetta þing verði merkilegt að því leiti, að það leiði til fullra úrslita í málunum milli okkar og Dana. Ekki ólíklegt að við fáum að mestu að ráða því hvernig við viljum vera. Og siglingafána tel jeg efalaust að við fáum upp úr krafsinu. Verst er að fjárhagur landsins er orðinn slæmur og